Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, παρουσία του Πρωθυπουργού κ. Α. Σαμαρά, του Προέδρου της Βουλής κ. Ευ. Μεϊμαράκη, του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης κ. Α. Τσίπρα, του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Προέδρου του ΠΑΣΟΚ κ. Ευάγγελου Βενιζέλου, των Αρχηγών των Κομμάτων της Αντιπολίτευσης, Μελών της Κυβέρνησης, Βουλευτών, της Στρατιωτικής Ηγεσίας, Βουλευτών της 1^ης περιόδου της Βουλής του 1974, εκπροσώπων Αντιστασιακών Αντιδικτατορικών Οργανώσεων, εγκαινίασε σήμερα την Έκθεση της Βουλής των Ελλήνων με τίτλο: «Η Δημοκρατία δικαίω ουδέποτε κατελύθη, 40 χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας».

«Σήμερα είναι μία ημέρα μνήμης και μεγάλου σεβασμού σε όσους αγωνίστηκαν, φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν για να αποκατασταθεί η Δημοκρατία στην Ελλάδα. Τιμάμε σήμερα όλους αυτούς, είναι ένα φωτεινό παράδειγμα για όλους μας. Σε περιόδους κρίσης, η φλόγα της ελευθερίας και των δημοκρατικών θεσμών, πρέπει να κυριαρχεί. Θέλω να ευχαριστήσω όλους όσοι συνεργάστηκαν για αυτή την Έκθεση. Μία θαυμάσια Έκθεση.»

Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Ευάγγελος Μεϊμαράκης, στην ομιλία του επισήμανε πως σήμερα, πρέπει όλοι μαζί ενωμένοι, όλες οι πολιτικές δυνάμεις που πιστεύουν στη Δημοκρατία, που έχουν αγωνιστεί για τη διατήρησή της, να δώσουμε τη δύσκολη μάχη που απαιτείται ώστε να συνεχίσουμε να στηρίζουμε τους θεσμούς και να διατηρούμε αλώβητο το δημοκρατικό μας πολίτευμα, με τις διαφορετικές μας προσεγγίσεις, με τις διαφορετικές μας αντιλήψεις μέσα από το δημοκρατικό διάλογο.

 

 «Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας,

Κυρίες και κύριοι

Η απόφαση της Βουλής των Ελλήνων να τιμήσει την επέτειο των 40 χρόνων από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας με τη διοργάνωση αυτής της Έκθεσης δεν είναι τυχαία.

Δεν ελήφθη με γνώμονα την πραγματοποίηση μιας επετειακής εκδήλωσης, αλλά με στόχο να τιμήσουμε τους πρωταγωνιστές εκείνης της περιόδου και κυρίως τον ελληνικό λαό που αφενός μετείχε ενεργά στην απομάκρυνση του δικτατορικού καθεστώτος, αφετέρου αγκάλιασε την προσπάθεια που ξεκίνησε για την πλήρη αποκατάσταση της Δημοκρατίας.

Σαν σήμερα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επιστρέφοντας από το Παρίσι αναλάμβανε ένα πολύ δύσκολο, ίσως για πολλούς ακατόρθωτο, έργο.

Αναλάμβανε να αποκαταστήσει τη Δημοκρατία, να αποκαταστήσει τη λειτουργία των θεσμών σε μια χώρα που είχε περάσει 7 ολόκληρα χρόνια κάτω από ένα επαίσχυντο δικτατορικό καθεστώς, το οποίο είχε καταλύσει κάθε έννοια ελευθερίας.

Αναλάμβανε έτσι το δύσκολο έργο να θέσει τις βάσεις για να επανιδρύσει ένα κράτος που μέχρι εκείνη τη στιγμή αποτελούσε τον παρία της υπόλοιπης Ευρώπης έχοντας χάσει κάθε ίχνος εθνικής αξιοπρέπειας.

Αναλάμβανε να επαναφέρει τη χώρα αυτή σε μια σταθερή τροχιά και να την οδηγήσει και θα έλεγα να ανοίξει και ένα καινούργιο βιβλίο στην ιστορία της.

Διότι το προηγούμενο έπρεπε να κλείσει οριστικά. Έπρεπε, και αυτό ήταν και η απόφαση όλων, όλου του ελληνικού λαού, όλων των πολιτικών δυνάμεων, να αναταχθεί το εθνικό φρόνημα των Ελλήνων που υπέστησαν ταπεινώσεις από το δικτατορικό καθεστώς.

Ένα καθεστώς, το οποίο προκάλεσε, πέραν των υπολοίπων και μια εθνική τραγωδία, κατέρρευσε, διαλύθηκε.

Το να ανοίξει αυτό το νέο βιβλίο, το βιβλίο της Μεταπολίτευσης, μόνο εύκολο δεν ήταν. Το γνωρίζουμε όλοι. Θα έλεγα μάλιστα ότι όλες οι πιθανότητες ήταν εναντίον του Κωνσταντίνου Καραμανλή και όλων όσοι στάθηκαν δίπλα του.

Όμως κανείς δεν το έβαλε κάτω. Με πρωτεργάτη τον ίδιο αλλά και τον ελληνικό λαό πραγματοποιήθηκε ένας άθλος. Και αυτό δεν αποτελεί υπερβολή, αναγνωρίστηκε απ’ όλους.

Αν υπολογίσουμε τις κρίσεις που αντιμετώπιζε η χώρα εκείνη την περίοδο τόσο στον εξωτερικό τομέα όσο και στο εσωτερικό, αν θυμηθούμε ή μάθουμε ανατρέχοντας στις πηγές της ιστορίας, για την οικονομική κατάσταση εξ αιτίας και της πετρελαϊκής κρίσης αλλά και του τρόπου με τον οποίο αντιμετώπιζαν τα άλλα κράτη την Ελλάδα, τότε θα κατανοήσουμε ίσως και το μέγεθος του εγχειρήματος.

Και θέλω να τονίσω πως αυτό δεν έγινε έτσι απλά, χωρίς σχέδιο, χωρίς πρόγραμμα, χωρίς θέληση. Συνέβαλαν όλες οι πολιτικές δυνάμεις. Και η χώρα μας βήμα - βήμα επανήλθε στην ομαλότητα.

Μέσα από την έκθεση που διοργανώνεται στη Βουλή των Ελλήνων, την οποία εσείς κ. Πρόεδρε θα εγκαινιάσετε και ευχαριστώ όλους τους Αρχηγούς των πολιτικών δυνάμεων του δημοκρατικού τόξου που παρίστανται σήμερα, τον Πρωθυπουργό, τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, τον Αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, τον Πρόεδρο της ΔΗΜ.ΑΡ, τον κ. Κουτσούμπα και όλους τους εκλεκτούς προσκεκλημένους φίλους που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση, θέλω να σας πω ότι όλα τα μεγάλα γεγονότα της περιόδου εκείνης είναι εύκολο να τα διαπιστώσει κανείς για τον αγώνα που δόθηκε για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας και την κατάρτιση του πρώτου δημοκρατικού Συντάγματος.

Ενός Συντάγματος που οδήγησε στο να έχουμε την πιο μακρά περίοδο δημοκρατίας και ομαλότητας. Και γι’ αυτό κλείνουμε σήμερα τα 40 χρόνια.

Είναι επίσης εύκολο να διαπιστώσει κανείς ότι την περίοδο αυτή από την 24η Ιουλίου 1974 έως τη ψήφιση του Συντάγματος, οι Έλληνες αποδείξαμε πως ενώπιον των μεγάλων προκλήσεων ομονοούμε.

Και ενωμένοι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε κάθε δυσκολία.

Όπως και το ότι ενωμένοι με διαρκείς αγώνες, όπως απαιτείται, μπορούμε να στηρίζουμε τους θεσμούς και να διατηρούμε αλώβητο το δημοκρατικό μας πολίτευμα, με τις διαφορετικές μας προσεγγίσεις, με τις διαφορετικές μας αντιλήψεις μέσα από το δημοκρατικό διάλογο.

Αποτελεί δε παράδειγμα προς μίμηση. Για όλους εμάς που σήμερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε μια ακόμη κρίση. Μια κρίση οικονομική, που πλήττει ολόκληρη την ελληνική κοινωνία. Μια κρίση για την αντιμετώπιση της οποίας αγωνιζόμαστε κάθε μέρα, κάθε στιγμή.

Δεν χωρούν εφησυχασμοί σε αυτό τον νέο αγώνα που βρίσκεται σε εξέλιξη. Και δεν χωρούν, επιτρέψτε μου μικροπολιτικές και μικροκομματικές σκοπιμότητες.

Πρέπει όλοι μαζί ενωμένοι, όλες οι πολιτικές δυνάμεις που πιστεύουν στη Δημοκρατία, που έχουν αγωνιστεί για τη διατήρησή της τα τελευταία χρόνια να δώσουμε και αυτή τη δύσκολη μάχη.

Δεν χωρούν σκοπιμότητες, δεν χωρεί λαϊκισμός και φυσικά δεν χωρούν ακραίες εκφράσεις, όπως αυτές που δυστυχώς βλέπουμε τα τελευταία χρόνια.

Δεν χωρούν φυσικά σε αυτό τον αγώνα όσοι δεν πιστεύουν στη Δημοκρατία. Όσοι δεν στηρίζουν τους θεσμούς, όσοι λοιδορούν και αναθεματίζουν το αντιπροσωπευτικό, κοινοβουλευτικό μας σύστημα.

Και γι’ αυτό το λόγο πρέπει να κλείσουμε τα αυτιά μας στις σειρήνες του λαϊκισμού και τις λεκτικές επιθέσεις κατά του κοινοβουλευτισμού. Πρέπει σήμερα στην εποχή της κρίσης να ανακαλέσουμε στη μνήμη μας όλα όσα συνέβησαν αυτά τα 40 χρόνια. Είναι μέρα μνήμης, μέρα περισυλλογής.

Και να δούμε πως η επιτυχής αντιμετώπιση των προβλημάτων αλλά και των νέων τότε προκλήσεων ήταν αποτέλεσμα της ομόνοιας και του κοινού αγώνα, μέσα από τις διαφορετικές προτάσεις. Κοινού αγώνα πολιτικών δυνάμεων αλλά κυρίως και των πολιτών.

Διότι αν η Ελληνική κοινωνία, αν οι Έλληνες πολίτες δεν είχαν στηρίξει τις προσπάθειες και το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα τίποτα δεν θα είχε γίνει.

Έτσι και σήμερα η Ελληνική κοινωνία δίνει το παράδειγμα μέσα από τις μεγάλες θυσίες της. Και απ’ αυτές τις θυσίες περιμένει τη διέξοδο.

Κυρίες και κύριοι κανείς δεν ξεχνά ότι η Δημοκρατία στηρίζεται από τους πολίτες, για τους οποίους μεριμνά.

 Η Δημοκρατία στηρίζεται στην κοινωνική συνοχή, στην ασφάλεια των πολιτών και έχει ως μοναδικό σκοπό την ευμάρεια τους και την καλυτέρευση της ποιότητας ζωής τους.

Με αυτές τις σκέψεις θα ήθελα να επισημάνω ότι σήμερα 40 χρόνια μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, τιμούμε όσους αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν καθώς και τους πολιτικούς ηγέτες που από το 1974 έως σήμερα συνέβαλαν στη διατήρηση του μεγαλύτερου αγαθού της Δημοκρατίας.

Και να καλέσω όλους τους Έλληνες, ειδικά όμως τη νέα γενιά να συνεχίσουμε τον αγώνα για τη Δημοκρατία και την ανάταξη της χώρας.

Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους συνέβαλαν για να υπάρξει αυτή η πολύ ωραία έκθεση φωτογραφίας στην οποία μπορούμε να δούμε τα γεγονότα μέσα από το φωτογραφικό φακό».

 

Ο Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και την Δημοκρατία καθηγητής κ. Παύλος Σούρλας, στην ομιλία του αναφέρθηκε στην σημασία της 24^ης Ιουλίου 2014 και το νόημα της ιστορικής μνήμης:

« Όπως φαίνεται και από την έκθεση, πολιτικές διαφωνίες, που είναι γενικά σύμφυτες με τη Δημοκρατία, παρατηρήθηκαν ήδη από τα πρώτα βήματα της διαμόρφωσης του νέου πολιτικού σκηνικού. Ορισμένοι θεωρούν την ύπαρξη διαφωνιών κακό, από το οποίο κινδυνεύει η ενότητα της πολιτικής κοινότητας, και ότι ομόνοια πρέπει να υπάρχει από τα μεγαλύτερα έως τα μικρότερα.

Αν μελετήσουμε όμως προσεκτικά τα γεγονότα που σήμαναν την αποκατάσταση της Δημοκρατίας πριν 40 χρόνια, θα διαπιστώσουμε κάτι άλλο. Όπως έχει εύστοχα επισημανθεί, γνήσια διαφωνία δεν υπάρχει παρά μόνο εκεί όπου πίσω από αυτήν κρύβεται μία βαθύτερη ομοφωνία, μία ομοφωνία ως προς κάτι βασικότερο, γύρω από το ειδικότερο νόημα του οποίου αξίζει ακόμη και να διαφωνούμε. Αυτό επαληθεύθηκε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το καλοκαίρι του 1974.

 Όλοι είχαν συνείδηση – και ενεργούσαν με την αντίστοιχη σύνεση – ότι οι διαφωνίες αφορούσαν μία προσπάθεια για τον καλύτερο δυνατό τρόπο διαμόρφωσης της δημοκρατίας μας· αλλά ταυτόχρονα όλοι αισθάνονταν ότι η προσπάθεια αυτή είναι κοινή, ότι είναι προσπάθεια για τη διαμόρφωση θεσμών και πολιτικών μιας αξιοπρεπούς κοινωνίας, εντός της οποίας να αξίζει όλοι να συμβιώνουμε και υπέρ της οποίας να αξίζει όλοι να αγωνιζόμαστε.

Αυτή η θεμελιώδης ομοφωνία είναι το βαθύτερο νόημα και η ιστορική μνήμη της 24ης Ιουλίου. Δίδαγμα της ιστορικής μνήμης είναι ότι η ελευθερία και η δημοκρατία δεν χαρίζεται αλλά κατακτάται, ότι θέλουμε να είμαστε ελεύθεροι και όχι απελεύθεροι, ότι ο αγώνας για τη Δημοκρατία και τη βελτίωσή της είναι συνεχής και ότι σ’ αυτόν οι διαφωνίες μας πρέπει να γίνονται αντιληπτές ως ερειδόμενες σε μία βαθύτερη ομοφωνία: ομοφωνία υπέρ του αμοιβαίου σεβασμού και υπέρ της ατομικής και συλλογικής αξιοπρέπειας.

Αμοιβαίος σεβασμός και ανθρώπινη αξιοπρέπεια είναι όμως ταυτόχρονα και τα θεμέλια του δικαίου, τα θεμέλια της έννομης τάξης. Η παραβίασή τους δεν μπορεί ποτέ να δημιουργήσει δίκαιο. Η δημοκρατία δικαίω ουδέποτε καταλύεται.»